September en oktober zijn de meest gevreesde maanden in Singapore, maar niet vanwege de weersvoorspellingen of regentijd of heftige orkanen. Singapore kent geen heftige weersomstandigheden; elke dag is de weersvoorspelling immers hetzelfde. Elke dag van het jaar is het tussen de 29°C en 32°C met kans op regen en onweer en een hoge luchtvochtigheid. Niet heel spannend dus.

Maar waarom is september dan wel een van de meest gevreesde maanden? Door de kans op “haze”. Haze is de naam die Singaporezen geven aan de luchtverontreiniging veroorzaakt door de bosbranden in Maleisië en vooral Indonesië. In Indonesië worden de oerwouden in september platgebrand om ruimte te creëren voor de aanleg van (nieuwe) palmolieplantages. Elk jaar weer woedt in Singapore de discussie of de branden al dan niet zijn aangestoken, maar het resultaat is hetzelfde.

Mondkapjes

Dagenlang een dikke mist en een PSI-waarde oplopend tot 420. Ter vergelijking, de PSI-waarde is normaal rond de 20-35, net als in Nederland. Bij een PSI waarde van 100-150 worden oudere mensen, zieken, zwangere vrouwen en kinderen geadviseerd om binnen te blijven met de airconditioning hoog aan en worden op scholen alle buitenactiviteiten afgelast. Afgelaste buitenactiviteiten is vrij vervelend in een land waar het elke dag mooi weer is en heel veel van het leven zich buiten afspeelt en kinderen gewend zijn om elke dag uren buiten door te brengen, in het bijzonder in zwembaden en op sportvelden.

De haze wordt het enige gespreksonderwerp en beheerst het hele leven. Iedereen download verschillende apps voor op zijn telefoon en vergelijkt elk uur de verschillende PSI-waarden. Daarnaast checkt iedereen elk uur de website van de overheid om de officieel gepubliceerde waarden te vergelijken met de apps. Iedereen checkt elk uur de windrichting, immers als die draait, kan de haze verdwijnen. Let op: kan, niets is immers zeker in de haze-periode. De verkoop van diverse soorten mondkapjes schiet omhoog en drogisten verdubbelen de prijs.

Na een aantal dagen komen de eerste berichten van inwoners die in het ziekenhuis zijn opgenomen met ademhalingsproblemen. De overheid probeert krampachtig kunstmatig regenbuien op te wekken om de lucht schoner te maken door kristallen zilverjodide vanuit vliegtuigen op de wolken te schieten. Maar meestal helpt helemaal niets… Behalve wachten tot de bosbranden uitgeraasd zijn.

De haze ziet eruit als een dikke mist in Nederland in het najaar. Echter, het grote verschil is dat de mist in Nederland geen schadelijke gevolgen heeft, dat het dagelijkse leven gewoon doorgaat en dat de mist na een paar uur optrekt.

Zwart slijm

De haze is anders, de haze stinkt naar brandlucht. Naar een brandlucht die overal intrekt, ook in je huis met dichte ramen en deuren en de airconditioning heel hoog en luchtverfrissers aan. De haze maakt je ogen rood en branderig en tranerig. De haze maakt je keel dik en verstopt. De haze maakt je huid vies en grijs van kleur. De haze maakt dat je moet hoesten en niezen en dat er zwart slijm uit je keel komt. De haze trekt in je kleding, de haze trekt in je haar, de haze trekt in je bed en de haze trekt zelfs in je eten. Alles wat je eet, smaakt naar verbrande troep, en dat dagenlang.

Over het algemeen is de haze aanwezig voor een periode van een week tot ruim 10 dagen. Iedereen blijft zoveel mogelijk binnen, ramen en deuren dicht, airco hoog en klaagt er lekker op los. Maar verder gebeurt er niet zoveel. Zodra de haze periode over is, gaat iedereen over tot de orde van de dag.

Maar twee jaar geleden was de haze niet aanwezig voor een weekje maar voor vijf lange weken. Een van de redenen was dat het de weken voorafgaand aan de bosbranden droger was geweest dan statistisch gezien in de maand september en de combinatie van een harde wind, maakte dat de vuurzee, eenmaal aangestoken, niet meer te stoppen was.

Negatieve publiciteit

Iedereen, inclusief de Singaporese overheid, die nooit een mening heeft maar alles in het teken van economische groei zet, sprak schande over Indonesië dat het land dit jaar toch wel ontzettend veel oerwoud afbrandde. Naar mijn idee was de achterliggende reden van de kritiek van de Singaporese overheid nogal hypocriet. Het ging de overheid helemaal niet om de haze en de bijbehorende gezondheidsrisico’s, maar om de negatieve publiciteit en economische schade voor Singapore als toeristische bestemming of als economische hub voor de Zuid Oost Azië.

Daarnaast, de meeste palmoliebedrijven, al dan niet beursgenoteerd, zijn gevestigd in Singapore vanwege het prettige economische klimaat en politiek stabiele overheidsbeleid. De Singaporese overheid ontvangt veel belastingopbrengsten van deze bedrijven en heeft dus net zo goed boter op haar hoofd als de bedrijven zelf.

Buiten de officiële media om, ontstonden er een hevige discussies over de branden, wie de branden hadden aangestoken en wie verantwoordelijk waren. Waren het de (kleine) grondeigenaren die feitelijk de brand aanstaken, al dan niet in opdracht van plantage-eigenaren en lokale directeuren? Waren het de lokale directeuren die verheugd waren dat er, al dan niet met opzet, extra oerwoud afbrandde door de harde wind of droogte en zo hun plantage konden uitbreidden, of waren de CEO’s van de beursgenoteerde bedrijven, die veilig verbleven in Singapore, uiteindelijk verantwoordelijk voor deze milieucatastrofe die hun bedrijven prachtige rendementen opleverden?

Nut van palmolie

Na deze haze periode kwam er wel een discussie op gang of het nut van palmolie en het gebruik ervan. Mensen werden iets bewuster van de alomtegenwoordige aanwezigheid van palmolie in producten en het feit dat door de aanleg van plantages er ook heel veel oerwoud moet worden gekapt en verbrand.

Uiteindelijk is er twee jaar na de ergste en langdurigste haze periode in Singapore niets gebeurd, bereikt of veranderd.

Maar in een land dat geen afvalscheiding kent, en waar het zelfs officieel overheidsbeleid is om aan te geven dat gebruikte batterijen bij het gewone afval kunnen worden weggegooid, hoe kan je dan verwachten dat er iets gebeurd?

Haze in Singapore in 2015 | © Nick-D/Wikipedia

	Door: Laurentien Kok
	Laurentien Kok woont sinds 2010 in Singapore en is werkzaam als jurist bij Bird&Bird LLP